ซอฟต์แวร์ ( Software)

ซอฟต์แวร์ หมายถึง โปรแกรม (Program) หรือชุดคำสั่ง (Command Package) ที่จัดทำขึ้นเพื่อสั่งให้คอมพิวเตอร์ทำงานหรือแก้ไขปัญหาตามที่เราต้องการ ถ้าปราศจากโปรแกรม คอมพิวเตอร์จะไม่สามารถทำงานได้เลย ศัพท์บัญญัติที่เป็นภาษาไทย คือ ละมุนภัณฑ์ แต่ไม่ได้รับความนิยมในการเรียกขานเท่าใดนัก ซอฟต์แวร์ที่ใช้กันอยู่เวลานี้อาจจำแนกได้เป็น 2 ประเภท คือ

(1) ซอฟต์แวร์ระบบ ( System Software )
ซอฟต์แวร์ระบบ หมายถึง โปรแกรมพื้นฐานที่ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานภายในของเครื่องคอมพิวเตอร์ เช่น การจัดการหน่วยความจำ การบันทึกแฟ้มข้อมูล (File) ลงในแหล่งเก็บข้อมูล ซอฟต์แวร์ระบบเปรียบเสมือนคนกลางที่ใช้ในการเชื่อมโยงระหว่างระหว่างผู้ใช้ (User) กับเครื่องคอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ (Hardware)
ซอฟต์แวร์ระบบ ยังแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ ดังนี้
- ระบบปฏิบัติการ ( Operating System ) หมายถึง โปรแกรมที่ควบคุมการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์ทั้งระบบ โดยเฉพาะส่วนที่ควบคุมและจัดการหน่วยความจำ จัดการนำงานของผู้ใช้มาดำเนินการ และจัดการการรับข้อมูลและแสดงผล ระบบปฏิบัติการที่ใช้ในเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์ทั่วไป เช่น ระบบปฏิบัติการ Windows , Linux , MS-DOS
- โปรแกรมอรรถประโยชน์ ( Utilities ) หมายถึง โปรแกรมที่ช่วยอำนวยความสะดวก ในการใช้งานแก่ผู้ใช้ เช่น โปรแกรมตรวจสอบและดูแลเครื่องคอมพิวเตอร์ โปรแกรมสำรวจอุปกรณ์ภายในเครื่องคอมพิวเตอร์ โปรแกรมจัดเรียงข้อมูลตามลำดับตัวอักษร โปรแกรมค้นหาแฟ้มข้อมูล โปรแกรมกู้คืนข้อมูลที่ถูกลบทิ้งโดยไม่ได้ตั้งใจ
- โปรแกรมแปลภาษา ( Compiler ) หมายถึง โปรแกรมที่ใช้แปลโปรแกรมที่เขียนด้วยภาษาระดับสูง เช่น ภาษาฟอร์แทน ภาษาปาสกาล ภาษาซี หรือภาษาโคบอล มาเป็นโปรแกรมภาษาเครื่อง ( Machine language ) เพื่อให้คอมพิวเตอร์สามารถเข้าใจในภาษาระดับสูงนั้นได้ เนื่องจากคอมพิวเตอร์สามารถเข้าใจในภาษาเครื่องที่เขียนด้วยเลขไบนารี ( Binary ) ที่ประกอบด้วย 0 กับ 1 เท่านั้น
(2) ซอฟต์แวร์ประยุกต์ ( Application Software )
ซอฟต์แวร์ประยุกต์ หมายถึง โปรแกรมที่ใช้สั่งให้คอมพิวเตอร์ทำงานอื่นๆ ตามความต้องการของผู้ใช้ ที่ไม่เกี่ยวกับตัวเครื่อง เช่น งานพิมพ์รายงานหรือข้อความ จะใช้โปรแกรมประเภทประมวลผลคำ การทำตารางบัญชี จะใช้โปรแกรมประเภทตารางทำการ งานนำเสนอ จะใช้โปรแกรมประเภทสร้างสื่อนำเสนอ เป็นต้น
ซอฟต์แวร์ประยุกต์ที่ใช้อยู่ทั่วไปในเวลานี้ อาจแบ่งที่มาได้ดังนี้
- ซอฟต์แวร์สำเร็จรูป ( Package Program ) คือ ซอฟต์แวร์ที่จัดทำสำเร็จรูป ในลักษณะพร้อมใช้งานได้ในทันทีที่ติดตั้งแล้ว
- ซอฟต์แวร์ที่จัดทำขึ้นใหม่ เพื่อตอบสนองความต้องการเฉพาะด้านของหน่วยงาน โดยอาจเป็นบุคลากรของหน่วยงานเป็นผู้สร้างและพัฒนาขึ้นมาเอง หรืออาจจ้างผู้มีความรู้สร้างขึ้นก็ได้